Zdaniem Katherin Adams i Glorii Galanes, autorek bestsellerowego podręcznika komunikacji interpersonalnej – większość ludzi słyszy bez zarzutu, ale nie angażuje się w proces słuchania. Z tego powodu ponad połowa z nas z nie potrafi przytoczyć czy sparafrazować pomysłów i opinii usłyszanych podczas rozmowy albo wystąpienia. Przygotowałyśmy dla Was 5 zasad aktywnego słuchania, które poprawią jakość Twoich relacji z innymi ludźmi.

Czym jest aktywne słuchanie?

Mimo, że dla wielu ludzi słowa „słyszenie” i „słuchanie” są synonimami, to z punktu widzenia nauki są to dwa różne pojęcia. Słyszenie jest procesem fizjologicznym polegającym na odbieraniu dźwięków z otoczenia. Natomiast słuchanie jest czynnością aktywną, której celem jest uzyskanie treści z wcześniej odebranych dźwięków. Tak więc, słuchanie w przeciwieństwie do słyszenia, wiąże się z podjęciem pewnego wysiłku, zaangażowaniem i przyjęciem aktywnej postawy.

Aktywne słuchanie pełni niezwykle ważną rolę w procesie skutecznej komunikacji. Umożliwia nie tylko zdobycie informacji, ale także poznanie punktu widzenia rozmówcy. Aktywne słuchanie daje również szanse na stworzenie relacji opartej na wzajemnym szacunku, zaufaniu i empatii.

zasady aktywnego słuchania

Paradoksalnie aktywne słuchanie jest umiejętnością interpersonalną, która charakteryzuje nie tylko dobrych słuchaczy, ale także dobrych mówców i liderów grup. Podążanie za tokiem myślenia osób, z którymi rozmawiamy, otwartość na ich poglądy, emocje i uczucia pozwala efektywnie gromadzić wiedzę, osiągać lepsze wyniki w pracy, a także budować wartościowe relacje.

Aktywne słuchanie nie jest łatwe. Choć większość z nas dobrze sobie radzi z okazywaniem rozmówcy szacunku, to powstrzymywanie się od udzielania rad, generalizowania czy krytykowania nastręcza na ogół wiele trudności. Warto jednak oduczyć się zachowań zaburzających komunikację i podjąć wysiłek zmierzający do kształtowania umiejętności aktywnego słuchania.

5 zasad aktywnego słuchania, które poprawią jakość Twoich relacji z innymi ludźmi

Aktywne słuchanie, podobnie jak asertywność jest umiejętnością, którą można doskonalić. Oto 5 zasad aktywnego słuchania, które poprawią jakość Twoich relacji z innymi ludźmi i sprawią, że będziesz lepszym słuchaczem.

1. Zrelaksuj się i przyjmij właściwą postawę

Podczas rozmowy wysyłamy mnóstwo niewerbalnych komunikatów, które dostarczają rozmówcy informacji na temat naszego zaangażowania w rozmowę. Krzyżowanie rąk, zakładanie nogi na nogę, zaciskanie pięści czy częste patrzenie w bok nie jest najlepszym sposobem na stworzenie atmosfery sprzyjającej rozmowie. Jak niewerbalnie okazać zainteresowanie rozmówcy? Na początku usiądź wygodnie i postaraj się zrelaksować. Rozluźnij mięśnie, uśmiechnij się i zwolnij oddech. Zwróć się w stronę rozmówcy i przyjmij otwartą postawę – wyprostuj plecy, nie krzyżuj rąk, ani nóg.

2. Utrzymuj kontakt wzrokowy

Patrz na osobę, z którą rozmawiasz przez większość czasu rozmowy. Postaraj się jednak, żeby Twoje spojrzenie było łagodne i naturalne. Za wszelką cenę unikaj uporczywego wpatrywania się w osobę, z którą rozmawiasz. Zbyt długi i intensywny kontakt wzrokowy może zostać odebrany negatywnie. Jak utrzymywać kontakt wzrokowy? Wyobraź sobie trójkąt, którego wierzchołkami są oczy i nos Twojego rozmówcy. Skoncentrowanie wzroku na tej wyobrażonej figurze pozwoli Ci okazać rozmówcy zainteresowanie i uniknąć kłopotliwego patrzenia prosto w oczy, które u wielu osób wywołuje dyskomfort.

3. Nie przerywaj

Przerywanie wypowiedzi jest niekulturalne i zaburza proces komunikacji. Jeśli uważasz się za człowieka o dobrych manierach, powstrzymaj się od tego typu zachowania. Wchodzenie w słowo może skutecznie zniechęcić rozmówcę nie tylko do dalszej rozmowy, ale także do Ciebie. Jak właściwie słuchać? Po pierwsze: bądź cierpliwy. Pozwól mówić rozmówcy, tak długo, aż skończy swoją wypowiedź. Po drugie: nie krytykuj i nie przerywaj rozmówcy nawet wtedy, gdy nie zgadasz się z jego poglądami. To najtrudniejszy etap rozmowy.

4. Skup się na rozmówcy

Czasami wystarczy wyciszyć komórkę, wyłączyć radio albo odłożyć komputer. Nie wahaj się jednak zmienić miejsca spotkania, gdy w pobliżu jest zbyt głośno. Jak skupić się na rozmówcy? Jeśli przenieśliście się w komfortowe miejsce, a mimo to Twoje myśli wciąż krążą wokół niezałatwionych spraw czy listy zakupów na kolację postaraj się skoncentrować na rozmówcy. Zauważ, w jaki sposób osoba, z którą rozmawiasz gestykuluje, jaką przyjmuje postawę. Zwróć też uwagę na ton głosu i tempo mówienia rozmówcy.

Przeczytaj również: Twój głos to Ty – rola głosu w skutecznej komunikacji

5. Bądź szczerze zainteresowany i zadawaj pytania

Szczere zainteresowanie rozmową jest nie tylko najcenniejszym komplementem dla rozmówcy, ale także wyrazem Twojej otwartości na innych ludzi i życzliwości. Zadawanie pytań jest bardzo skutecznym sposobem okazywania zainteresowania tym, co mówi Twój rozmówca. Jak właściwie zadawać pytania? Unikaj zadawania pytań zamkniętych, na które rozmówca będzie mógł odpowiedzieć „tak” lub „nie”. Pytania tego typu nie pozostawiają przestrzeni na wyrażenie szczerej opinii. Zamiast pytań zamkniętych stosuj pytania otwarte, które zwykle rozpoczynają się od słów „dlaczego” lub „jak”.

Paweł Zegarow.