Self care, czyli jak zacząć dbać o siebie i dlaczego jest to tak ważne?

Żyjemy w ciągłym biegu i stresie, co wynika z natłoku obowiązków. Przez to często zapominamy o najważniejszej osobie – o sobie. Self care, czyli dbanie o siebie, to nie luksus, lecz konieczność. To inwestycja w nasze zdrowie, samopoczucie, jak i również jakość życia. Ale jak zacząć dbać o siebie i dlaczego jest to tak ważne?

Self care — co to znaczy?

Self care, czyli dbanie o siebie, to świadome działania podejmowane w celu poprawy zdrowia fizycznego, psychicznego, a także emocjonalnego. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) definiuje self care jako „zdolność jednostki do dbania o swoje zdrowie w zakresie profilaktyki, chorób i zarządzania nimi, z wykorzystaniem dostępnych zasobów”. Ta definicja zwraca uwagę na to, że dbanie o siebie to nie tylko reakcja na istniejące problemy zdrowotne, ale również:

proaktywne podejście do zapobiegania chorobom,
utrzymanie równowagi w życiu.

Psychologowie podkreślają, że self care to nie tylko dbanie o ciało, ale także troska o umysł i emocje. Jak zauważa Susan E. Taylor w książce Health Psychology, równocześnie dbanie o zdrowie psychiczne i fizyczne prowadzi do lepszego radzenia sobie ze stresem, poprawy jakości życia, a także poczucia satysfakcji. Takie podejście pozwala na uzyskanie harmonii, w której zdrowie psychiczne i fizyczne wzajemnie się wspierają, a nie stoją w sprzeczności.

Badania pokazują, że regularna praktyka self care zmniejsza poziom stresu, poprawia jakość snu i zwiększa odporność organizmu. Na przykład badania opublikowane w Journal of Behavioral Medicine wskazują, że osoby, które regularnie angażują się w działania wspierające zdrowie, rzadziej zapadają na choroby i szybciej się regenerują. To nie jest więc chwilowa moda, ale coś, co warto wprowadzić na stałe do swojego życia.

Self care to inwestycja, która przynosi korzyści zarówno w krótkim, jak i długim okresie. Praktykowanie go każdego dnia pozwala nie tylko czuć się lepiej, ale także w pełni wykorzystać potencjał. Warto znaleźć czas na odpoczynek, relaks, zdrową dietę i aktywność fizyczną, a także pielęgnować swoje emocje i relacje.

Dlaczego warto dbać o siebie?

Codzienne wyzwania, zarówno zawodowe, jak i prywatne, często sprawiają, że skupiamy się na innych ludziach lub zadaniach, a siebie stawiamy na ostatnim miejscu. Jednak dbanie o siebie to nie egoizm – to absolutna konieczność, która ma kluczowe znaczenie dla naszego zdrowia i dobrostanu. Regularna troska o siebie pozwala na osiągnięcie lepszej równowagi, zarówno w życiu osobistym, jak i zawodowym.

1. Zredukowanie stresu

Stres jest jednym z najczęściej występujących problemów współczesnego świata. Według badań przeprowadzonych przez Amerykańskie Towarzystwo Psychologiczne (APA), przewlekły stres może prowadzić do wielu problemów zdrowotnych, w tym chorób serca, otyłości, a także depresji. Regularny odpoczynek i dbanie o emocje to skuteczne sposoby na obniżenie poziomu stresu. Techniki relaksacyjne, takie jak medytacja, jogi czy głębokie oddychanie, mają udowodnione działanie redukujące napięcie. Poprawiają nastrój i pozwalają na lepsze radzenie sobie z codziennymi trudnościami. Ponadto „czas dla siebie” buduje odporność psychiczną.

2. Poprawa zdrowia fizycznego

Badania opublikowane w The Lancet wskazują, że regularne ćwiczenia fizyczne są jednym z najskuteczniejszych sposobów na poprawę ogólnego stanu zdrowia. Z kolei odpowiednia dieta bogata w witaminy i minerały wspiera naszą odporność.

3. Zwiększenie poziomu energii

Jednym z najważniejszych korzyści płynących z dbania o siebie jest zwiększenie poziomu energii. Kiedy jesteśmy dobrze wypoczęci, zdrowi i zadbani, nasza zdolność do efektywnego wykonywania codziennych obowiązków wzrasta. Badania pokazują, że ludzie, którzy dbają o swoje potrzeby, są bardziej skoncentrowani i produktywni w pracy. W książce The Power of Full Engagement autorzy podkreślają, że równowaga między pracą a odpoczynkiem jest kluczem do długotrwałego sukcesu i wysokiej wydajności.

4. Budowanie lepszych relacji

Kiedy jesteśmy wypoczęci i zadbani, mamy więcej cierpliwości i pozytywnej energii do dzielenia się z innymi. W psychologii relacji zauważa się, że osoby, które dbają o swoje zdrowie psychiczne i fizyczne, są w stanie lepiej radzić sobie z trudnymi emocjami i konfliktami. Dzięki temu potrafią skuteczniej komunikować się z innymi, unikać nieporozumień i budować głębsze, bardziej satysfakcjonujące więzi.

Jak zacząć dbać o siebie?

Zastanawiasz się, jak zacząć dbać o siebie? Przede wszystkim musisz zrozumieć, że jest to proces. Nie ma potrzeby, by zmieniać wszystko od razu. Self care to nie jednorazowy akt, ale styl życia, który wymaga czasu i cierpliwości, aby stał się nawykiem. Rozpoczęcie tej drogi wymaga od nas refleksji nad tym, czego tak naprawdę potrzebujemy. Warto pamiętać, że nie każda osoba ma te same potrzeby, więc podstawą sukcesu jest słuchanie swojego ciała i umysłu.

Zastanów się, czego Ci brakuje – czy to więcej snu, czasu tylko dla siebie, zdrowych posiłków, czy regularnego ruchu? Warto przyjrzeć się, które obszary życia wymagają większej uwagi. Może czujesz się zmęczona brakiem odpoczynku, a może potrzebujesz więcej aktywności fizycznej? Każdy z nas ma inne potrzeby, a ich identyfikacja jest pierwszym krokiem w kierunku zmiany na lepsze.
Eliminuj toksyczne nawyki – zacznij ograniczać te aspekty życia, które wpływają na Twoje samopoczucie w sposób negatywny. Staraj się świadomie eliminować to, co odbiera Ci energię i radość z życia.
Znajdź sposób, który sprawia Ci przyjemność – self care nie musi wyglądać tak samo u każdego. Dla jednej osoby idealnym rozwiązaniem będzie medytacja, dla innej jogging. Istotne jest, by znaleźć sposób, który naprawdę sprawia Ci przyjemność. Może to być spacer na świeżym powietrzu, czas spędzony przy dobrej książce, a może długa relaksująca kąpiel.

5 kroków do lepszego self care

Nie ma najmniejszej wątpliwości, że w codziennej gonitwie łatwo zapomnieć o dbaniu o siebie. Jednak regularne inwestowanie we własne zdrowie i dobrostan ma ogromne znaczenie dla naszego samopoczucia. Dbanie o siebie to nie chwilowa moda, ale długofalowa praktyka, która poprawia jakość życia. Poniżej przedstawiamy Ci 5 prostych kroków, które pomogą Ci wprowadzić zdrowe nawyki i skutecznie zadbać o swoje ciało i umysł.

1. Wprowadź małe rytuały

Aby wprowadzić równowagę w codzienne życie, warto zacząć od prostych, ale regularnych działań, które pozwolą na chwilę wyciszenia. Chodzi nam o takie rytuały, jak poranna herbata w ciszy, 10 minut czytania przed snem lub chwila na głębokie oddechy. Systematyczność w takich działaniach pomaga nie tylko wyciszyć umysł, ale także stworzyć przestrzeń na refleksję i odpoczynek. Badania pokazują, że rutyny wprowadzające chwilę spokoju w dzień, redukują poziom kortyzolu, hormonu stresu, i poprawiają naszą zdolność do koncentracji i relaksu (Kabat-Zinn, J., Full Catastrophe Living).

2. Zadbaj o zdrowie

Dbanie o odpowiedni poziom nawodnienia, higiena snu oraz zbilansowana dieta to podstawowe elementy, które wspierają zarówno zdrowie fizyczne, jak i psychiczne. Istnieją liczne badania, które dowodzą, że odpowiednia ilość snu poprawia funkcje poznawcze, koncentrację i nastrój, a także pomaga w walce z przewlekłym stresem (Walker, M., Why We Sleep). Pij więcej wody, śpij co najmniej 7 godzin dziennie, a Twoja energia i zdrowie zdecydowanie się poprawią. Warto także wprowadzić do diety pokarmy bogate w witaminy i minerały, które wspomogą Twój organizm w walce z codziennym stresem i zmęczeniem.

3. Ruszaj się

Aktywność fizyczna jest nie tylko korzystna dla zdrowia, ale także wpływa na Twoje samopoczucie. Nie musisz od razu biegać maratonu, aby cieszyć się korzyściami płynącymi z ruchu. Wystarczy codzienny spacer, joga lub kilka minut ćwiczeń rozciągających, by poprawić krążenie, zwiększyć energię i poprawić nastrój. Regularna aktywność fizyczna zmniejsza poziom stresu i niepokoju, a także poprawia jakość snu. Nawet krótki ruch w ciągu dnia wpływa pozytywnie na kondycję organizmu i wspiera zdrowie serca, co w dłuższej perspektywie poprawia Twoje samopoczucie.

4. Ustal granice

Zbyt często zgadzamy się na rzeczy, które nas obciążają, w wyniku czego tracimy energię i czujemy się wypaleni. Ważne jest, aby nauczyć się mówić „nie” i nie podejmować obowiązków, które wykraczają poza nasze możliwości. Ustalanie granic pomaga chronić naszą przestrzeń osobistą i przywrócić równowagę pomiędzy życiem zawodowym a prywatnym. Warto także otwarcie komunikować swoje potrzeby, co może prowadzić do lepszych, bardziej zdrowych relacji z innymi ludźmi. Umiejętność asertywności jest niezbędna do utrzymania dobrej jakości życia i zdrowia psychicznego (Brown, B., The Gifts of Imperfection).

5. Znajdź czas na relaks

W codziennym zabieganiu ważne jest, aby znaleźć czas na odpoczynek i regenerację. Każdy z nas potrzebuje chwil wytchnienia, które pomogą naładować baterie i zredukować stres. Czas spędzany z bliskimi, oglądanie ulubionego serialu, spacer czy relaksująca kąpiel mogą znacząco poprawić nasze samopoczucie. Relaks jest kluczowy dla utrzymania dobrego zdrowia psychicznego, a badania pokazują, że regularny odpoczynek redukuje ryzyko wypalenia i przywraca równowagę emocjonalną (Kabat-Zinn, J., Wherever You Go, There You Are). Czas na relaks pomaga także lepiej radzić sobie z codziennymi wyzwaniami, co przekłada się na wyższy poziom satysfakcji z życia.

Jeśli chcesz nauczyć się lepiej zarządzać stresem i ustalać zdrowe granice w życiu zawodowym i prywatnym, warto rozważyć uczestnictwo w szkoleniu z coachingu, które pomoże Ci w rozwoju umiejętności niezbędnych do skutecznego dbania o siebie.